Tracey Emins nieuwe tentoonstelling bij Xavier Hufkens verkent de liefde in al haar gedaanten
Xavier Hufkens presenteert een nieuwe tentoonstelling van de Britse kunstenaar Tracey Emin. De tentoonstelling, getiteld By the time you see me there will be nothing left, draait om een belangrijk thema in Emins oeuvre: de liefde in al haar gedaanten. In een nieuwe serie schilderijen, variërend van intiem tot monumentaal, verkent Emin de fijne kneepjes van menselijke emoties en onthult ze een diepgaand begrip van ons innerlijk. De gebaren van de penseelstreken en het gedurfde kleurgebruik roepen de intimiteit op van het menselijk lichaam en de blootgelegde emoties. Hoewel Emin's toewijding aan het schilderen gedurende haar hele carrière standvastig is gebleven, is er de laatste jaren een hernieuwde focus op dit kernelement van haar kunst. Deze hernieuwde aandacht is duidelijk zichtbaar nu ze zich nog meer verdiept in het domein van de schilderkunst en haar kunst doordrenkt met haar persoonlijke ervaringen van liefde en sterfelijkheid.
Liefde doordringt het hele oeuvre van Tracey Emin. Het overstijgt louter emotie en manifesteert zich zowel als een fysieke handeling als een mentale toestand. Het kan zowel door het lichaam als door de geest gevoeld worden. Emin toont liefde in al haar vormen, van wonderlijk tot pijnlijk, van obsessief tot ongrijpbaar. Centraal in deze schilderijen staat de symbiotische relatie tussen liefde en tijd, waarbij het verleden, het heden en toekomstige manifestaties worden onderzocht. You Loved Me Then en I Fucking Loved You leggen momenten van nostalgie en verlangen vast, geworteld in het verleden, terwijl Kissing, Lust en A Feeling de directheid van het heden belichamen. Please Keep Loving me weerspiegelt een gevoel van blijvende hoop, Emin's geloof in de veerkracht en continuïteit van de liefde.
Onlosmakelijk verbonden met de ideeën van liefde en tijd is echter de dood. Hoewel Emin in haar werk nooit een onderwerp uit de weg is gegaan - ze maakte bijvoorbeeld een aangrijpende serie schilderijen over het verlies van haar moeder - is het een onderwerp dat een diep persoonlijke betekenis krijgt in de context van haar recente, levensbedreigende ziekte. There's nothing Left of her en I Melted away getuigen beide van deze confrontatie met sterfelijkheid. In I watched Myself die and come alive zien we de kunstenaar op een tafel in een huiselijke omgeving, gadegeslagen door een gehuld figuur. Het werk is een duidelijke toespeling op wederopstanding: de dood in het gezicht kijken en weer tot leven komen. Het werk heeft een droomachtige kwaliteit: een tafel kan een huiselijke of chirurgische functie hebben; het is niet duidelijk of de spookfiguur tot de geconstrueerde werkelijkheid of tot het onderbewuste behoort.
Dromen en slaap, en hun tegenpolen nachtmerries en slapeloosheid zijn ook verweven door de tentoonstelling, naast de geesten van vroegere meesters. Haar schilderij The Nightmare bijvoorbeeld, is een echo van het gelijknamige werk van de Zwitserse kunstenaar Henry Fuseli uit 1781: een donkere incubus bovenop een bleke, supinum vrouw. Het beeld weerspiegelt Emin's grote betrokkenheid bij de kunstgeschiedenis, zoals te zien is in eerdere werken geïnspireerd door Edvard Munch. Van My Bed (1998) tot Insomnia Room (2019), de nachtelijke uren van de kunstenaar, zowel goede als slechte, sijpelen steevast door in haar werk. Verschillende schilderijen in de tentoonstelling, waaronder I Kept Dreaming, Night Time en Sleeping with my eyes open breiden dit traject uit. Water is ook aanwezig, zowel in de vele tinten blauw die in de schilderijen te zien zijn, maar ook als motief. Het belichaamt verschillende symbolische interpretaties, van zuiverheid en vernieuwing (I wanted to be clean) tot angst en bezorgdheid (I Kept Drowning).
De meeste werken in de tentoonstelling tonen de kunstenaar alleen of verstrengeld met een ander in een buikligging: in een bed, op een tafel, een chaise longue of sofa. Emin heeft bedden vaak afgebeeld in haar werk en ze voorgesteld als plaatsen met zowel positieve als negatieve connotaties: ze kunnen plaatsen zijn van pijn en plezier, of dromen en kwellingen. Ze doen ons denken aan thuis, maar ook aan ziekenhuizen en herstel. Ze zijn de plek waar we geboren worden en, traditioneel, waar we sterven. Maar in vier verticale zelfportretten is de kunstenaar niet in rust, maar rechtop, met het gezicht naar de kijker. Met de titels This is Me, Always A Mirror, You could drink me en I Felt So Much Older verwijzen ze naar een proces van emotionele herschikking en acceptatie. Met dezelfde lineaire kwaliteit als de gezichten die ze creëerde voor de deuren van de National Portrait Gallery in Londen, tonen Emin's zelfportretten de kunstenaar die uit het kader en in de wereld kijkt.
Tracey Emin
By the time you see me there will be nothing left
24 mei - 27 juli 2024
Xavier Hufkens
6 Sint-Gorisstraat | Sint-Jorisstraat, 1050 Brussel, België
Tracey Emin
Tracey Emin (Londen, 1963) woont en werkt tussen Londen, Zuid-Frankrijk en Margate, Groot-Brittannië. In 2023 opende ze een gelijknamige stichting en kunstschool in Margate, die residenties biedt aan opkomende internationale kunstenaars en tentoonstellingen organiseert. Recente openbare opdrachten zijn onder andere The Doors (2023), een set bronzen deuren voor de National Portrait Gallery, Londen; The Mother (2022), een groot bronzen buitenwerk voor het Munch Museum, Oslo; en I Want My Time With You (2018), een groot neonwerk voor St Pancras Station, Londen. Recente solotentoonstellingen zijn onder andere het Munch Museum, Oslo (2021); de Royal Academy of Arts, Londen (2020); Musée d'Orsay, Parijs (2019); Château La Coste, Aix-en-Provence, Frankrijk (2017); Leopold Museum, Wenen (2015); Museum of Contemporary Art, Miami, Florida (2013); Museo de Arte Latinoamericano de Buenos Aires (2012); Turner Contemporary, Margate, UK (2012); Hayward Gallery, London (2011); Kunstmuseum Bern, Switzerland (2009); Scottish National Gallery of Modern Art, Edinburgh (2008); Centro de Arte Contemporáneo, Malaga, Spain (2008); Art Gallery of New South Wales, Sydney (2003); en Stedelijk Museum, Amsterdam (2002).
Tracey Emin vertegenwoordigde Groot-Brittannië op de 52e Biënnale van Venetië in 2007. In 2012 werd ze benoemd tot Commandeur in de Most Excellent Order of the British Empire voor haar bijdragen aan de beeldende kunst.
I waited so Long, 2022 acrylic on canvas 183.1 × 183.3 cm, 72 1⁄8 × 72 1⁄8 in. Photo credit: Ollie Harrop Courtesy the Artist and Xavier Hufkens, Brussels
I wanted to be clean, 2023 acrylic on canvas 182.2 × 120 cm, 71 3⁄4 × 47 1⁄4 in. Photo credit: Ollie Harrop Courtesy the Artist and Xavier Hufkens, Brussels
