S.M.A.K. presenteert de eerste museumshow van kunstenaar en componist Tarek Atoui in België

TAREK ATOUI
​the Shore / a place I’d like to be
​6 april – 25 augustus 2024
​S.M.A.K.

Persconferentie: 5 april 2024, 11:00
​Opening op vrijdag 5 april 2024, 20u00 – 23u00
​met live performance door Tarek Atoui om 21u00

Geluid vormt de kern van de artistieke praktijk van Tarek Atoui (°1980, Beiroet, Libanon). Als elektro-akoestisch componist en kunstenaar, staat Atoui bekend voor de sonisch-sculpturale landschappen die hij creëert op basis van geluid, beeld, materie, ruimte, tijd, menselijke handeling en organische activiteit. In deze inventieve luisteromgevingen, die niet alleen een appel doen op het gehoor, creëert hij rijke ervaringen en interacties die zowel zintuiglijke als sociaal-politieke betekenissen dragen.

De zorgvuldig ontworpen muziekinstrumenten, luisterapparaten en sculpturen die deel uitmaken van de werken van Atoui, vormen het resultaat van een overwogen denk- en maakproces. Steunend op historisch, antropologisch, musicologisch en technisch onderzoek en experiment, dragen zij de stempel van de samenwerkingen die de kunstenaar aangaat met experts, ambachtslieden en andere betrokkenen. Gecomponeerd tot fascinerende, wendbare installaties die ook de context absorberen waarin ze worden getoond, sporen ze op zeer uiteenlopende manieren aan tot activiteit. In deze lerende omgeving kan, zonder hiërarchisch onderscheid, een op zichzelf staande muziekcompositie draaien of een reeks instrumenten worden geactiveerd door professionele muzikanten of door deelnemers aan een geleid bezoek. Installaties zijn het voorwerp van een participatieve workshop of moedigen de bezoekers zachtjes aan om naar de ruimte, naar elkaar en naar zichzelf te luisteren.

Een tentoonstelling van Tarek Atoui volgt geen vast traject en steunt niet op klassieke gedragscodes. De verkenning van de ruimte, het observeren van de tentoongestelde werken, de opeenvolging van verschillende luistersituaties maken veeleer deel uit van een netwerk van sonische, sensoriële en menselijke ervaringen, waarbinnen het creëren van geluid en luisteren onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Muzikanten zowel als bezoekers worden aangezet om zich onder te dompelen in dit landschap en zich over te geven aan ervaringen op het ritme van de prikkels die hun handen, ogen en oren aangeven en de synergiën die zich gaandeweg vormen.

Door muziekinstrumenten, elektronische apparatuur, computers, maar ook gewone voorwerpen met elkaar te combineren en mensen aan te zetten tot alternatieve vormen van luisteren en aandacht, geeft Tarek Atoui blijk van een engagement dat politiek en sociaal is geïnspireerd. Hij ontvouwt zijn praktijk immers als een collectief gegeven waarin traditionele machtsverhoudingen tussen zintuiglijkheid en rede, gevoeligheid en taal, technologie en ambacht worden doorbroken. Als alternatief roept hij gelijktijdig de perceptie, intuïtie, actie, interpretatie, het geheugen en de verbeelding in als katalysatoren voor persoonlijke expressie en uiting van identiteit.

Het voorstel van Tarek Atoui voor S.M.A.K., de eerste solotentoonstelling van de kunstenaar in een Belgisch museum, brengt bestaande werken en nieuwe producties samen in een minutieus samengestelde installatie die ingegeven is door zijn uniek begrip van diep luisteren, zijn aandacht voor sensoriële waarneming en zijn sociaal-politieke motivatie. Hij put hiervoor uit projecten zoals WITHIN (2013 - …) die alternatieve manieren bedenkt om muziek te genereren, en ook ‘The Whisperers’ (2021 – 2022), een exploratie van hoe een reeds geproduceerd geluid varieert al naargelang het door diverse materialen, zoals marmer, glas, metaal of water, wordt gestuurd. Twee nieuwe werken, ​ ‘66 Soft Cells’ en ‘Windhouse’, breiden de ervarings- en perceptieve rijkdom van het totaallandschap verder uit.

Zoals de kustlijn in de titel van de tentoonstelling de zee scheidt van het land, zo ook geeft Atoui de ruimte in S.M.A.K. de schijn van een tweedeling. Hij creëert er twee uiteenlopende leefwerelden die elkaar ontmoeten en in elkaar overvloeien: in dit geval, een huiskamer en een experimenteel laboratorium. Beide impliceren een menselijke betrokkenheid maar opereren vanuit tegenovergestelde posities van rust en actie, van vertrouwdheid en vernieuwing, vertraging en versnelling, van persoonlijke ontmoetingen en geautomatiseerde netwerken. De kunstenaar brengt er nieuwe objecten binnen die om verkenning vragen maar zorgt ook voor zetels, planten, een bibliotheek en vertrouwde voorwerpen zoals boeken en technische spullen die het publiek door hun handen kunnen laten gaan. Ondertussen drijft een extensief apparaat van computers en kabels de geluidsinstallatie aan, ​ borrelt er water op in een stenen sculptuur en verstoort een bezoeker kort het netwerk door een vinylplaat op een draaitafel te leggen. De manier om geluid te spelen of te waarderen steunt hier niet langer op één vorm van kennis, maar op nieuwsgierigheid en een bereidheid om de wereld anders te bekijken.

Tijdens de tentoonstelling vindt een programma van performances plaats, samengesteld door Tarek Atoui met door hem uitgenodigde muzikanten.

Tarek Atoui, The Organ Within, 2019, Performance at Guggenheim Museum (New York, USA) © Enid Alvarez

Tarek Atoui, Waters’ Witness, 2023, Exhibition view at MCA Sydney © Zan WimberleyTarek Atoui, Waters’ Witness, 2022, Performance at MUDAM (Luxembourg) with Yann Leguay © Eike Walkenhorst

Tarek Atoui

Tarek Atoui (° 1980, Beiroet, Libanon) woont en werkt in Parijs. De afgelopen tien jaar nam hij deel aan belangrijke internationale tentoonstellingen, waaronder dOCUMENTA 13 (2012) en de 58e Biënnale van Venetië (2019). Solotentoonstellingen met werk van hem vonden plaats in Museum of Contemporary Art, Sydney (2023); IAC, Lyon (2023); Mudam Luxembourg - Musée d'Art Moderne Grand-Duc Jean (2022); Serralves Museum of Contemporary Art, Porto (2022 en 2018); The Contemporary Austin (2022); The FLAG Art Foundation, New York (2022); Bourse du Commerce - Pinault Collection, Parijs (2021); Fridericianum, Kassel (2020); Sharjah Art Foundation, Sharjah (2020); NTU Centre for Contemporary Art Singapore (2018); Bergen Assembly (2016); Tate Modern, Londen (2016); Berkeley Art Museum and Pacific Film Archive (2015) en Fondation Louis Vuitton, Parijs (2014 en 2015).

Perscontact

Micha Pycke
​Club Paradis
​+32 (0)486 680 070
​micha@clubparadis.be