EUROPALIA ESPAÑA presenteert de hoofdtentoonstelling Luz y Sombra. Goya en het Spaanse realisme
Luz y Sombra. Goya en het Spaanse realisme - van 8 oktober 2025 tot 11 januari 2026 - Bozar, Brussel
EUROPALIA ESPAÑA presenteert de hoofdtentoonstelling Luz y Sombra. Goya en het Spaanse realisme in Bozar (Brussel), die loopt van 8 oktober 2025 tot 11 januari 2026. Deze tentoonstelling is opgebouwd rond een van de grootmeesters van de Spaanse kunst, wiens moderne gevoeligheid vandaag actueler is dan ooit. Goya (1746-1828) staat bekend om zijn indrukwekkende portretten en kleurrijke volkstaferelen. Zijn oeuvre wordt tegelijkertijd gekenmerkt door maatschappijkritische beelden, waaronder aanklachten tegen oorlog en de algemene misstanden van zijn tijd.
De tentoonstelling, samengesteld door Rocío Gracia en Leticia Sastre, samen met de leden van het wetenschappelijk comité José de la Mano, Anna Reuter en Rocío Robles, nodigt uit tot reflectie over het werk van Goya vanuit een hedendaags perspectief. Goya en het ‘Goyaanse’, met alle connotaties van licht en schaduw, zijn sinds de 19e eeuw in de westerse verbeelding ingeburgerd geraakt als modellen, stereotypen van het authentiek Spaanse. Deze tentoonstelling verwerpt ze niet, maar gebruikt deze clichés als springplank en probeert de vorm en de referenties van enkele van hun basispatronen te identificeren als een manier om ‘Spaansheid’ te begrijpen.
Goya leefde in een tijd van crisis, transformatie en paradigmaverschuivingen, met alle onzekerheden en mogelijkheden van dien - misschien wel een tijd die lijkt op de onze. Hij legde het heden vast, weerspiegelde zijn tijd en creëerde een spiegel waarin wij onszelf blijven zien, ook al zijn onze tijden anders. Zijn bijdrage aan de opbouw van de Spaanse collectieve verbeelding is onmiskenbaar, zowel binnen Spanje als daarbuiten, niet vanuit een geïdealiseerd of idealiserend.
De tentoonstelling brengt Goya’s schilderijen, tekeningen en gravures samen met werken van zijn tijdgenoten en van kunstenaars van volgende generaties (José Gutiérrez Solana, Pablo Picasso, Antonio Saura onder anderen). Daarnaast helpen nieuwe multidisciplinaire creaties, zoals die van beeldend kunstenaar Asunción Molinos Gordo, geluidskunstenaar Francisco Lopez, filmmaker Albert Serra en van hedendaagse Spaanse en Belgische schrijvers, om de relevantie van Goya’s oeuvre vandaag de dag aan te tonen. Het ensemble van ongeveer 200 werken verkent Goya’s nalatenschap en de betekenis van zijn oeuvre in het beeld van Spanje.
De tentoonstelling wordt begeleid door een uniek en rijk geïllustreerde catalogus, uitgegeven door Pelckmans in samenwerking met EUROPALIA. Voor meer informatie over het boek, klik hier.
PRAKTISCHE INFORMATIE
EUROPALIA ESPAÑA
Luz y Sombra. Goya and Spanish Realism
08 oktober 2025 - 11 januari 2026
Persconferentie: 7 oktober, 10u
Bozar
Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel
https://europalia.eu/nl/espana
PUBLICATIE
Pelckmans, in samenwerking met EUROPALIA, heeft een unieke en rijk geïllustreerde catalogus uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling Luz y Sombra. Goya en het Spaanse realisme in Bozar, Brussel.
Het werk van de kunstenaar wordt naast dat van Spaanse kunstenaars uit de 18e tot 21e eeuw geplaatst, die de realistische traditie van de Spaanse Gouden Eeuw opnieuw hebben opgepakt en een moderne kijk bieden op mystiek en picaresk aan het begin van een nieuw visueel regime.
Met deze Engelstalige publicatie krijgen lezers en bezoekers een onmisbare gids bij een van de meest ambitieuze tentoonstellingen van het komende jaar. Het boek werpt niet alleen nieuw licht op Goya’s werk, maar toont ook hoe zijn nalatenschap de Spaanse kunstgeschiedenis blijvend heeft gevormd – van de achttiende eeuw tot vandaag.
RONDOM GOYA
- FILM
Albert Serra — Bozar, 06.12.2025 - 04.01.2026
In een close-up bij Bozar worden vier films uit Albert Serra’s eigen werk getoond, samen met drie andere die hij selecteerde met Goya in gedachte. Serra komt vertellen over zijn drijfkrachten en aanpak en bekijkt Goya vanuit een cinematografisch perspectief.
- IN DE TENTOONSTELLING
La Maja Desnuda Eaten by Saturn — Bozar, 08.11.2025 et 06.12.2025
In de nieuwe creatie La Maja Desnuda Eaten by Saturn, een durational performance, komen twee van Goya’s bekendste en meest beladen werken samen: De naakte maja, waarvoor de schilder gedagvaard werd door de Inquisitie en Saturnus verslindt zijn zoon, een van de ‘zwarte schilderijen’, vervaardigd in afzondering, omringd door wanhoop en de politieke ondergang van Spanje. Sophía Rodríguez (geboren in Venezuela, woont in Brussel) belichaamt de opoffering: een vrouwelijk lichaam tussen verlangen, symbolisch geweld en politieke onderdrukking. In Rodriguez’ performance is dat lichaam niet langer een passief projectievlak maar een levende aanwezigheid die zich herinnert, verzet en reageert.
The Sleep of Reason — Bozar, 15.11.2025
The Sleep of Reason is het resultaat van een vijfdaagse workshop van danser en choreograaf Núria Guiu met de studenten van de Bachelor Dans van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen. De tableaux vivants zijn samensmeltingen van de verontrustende, satirische wereld van Goya en de performatieve esthethiek van de digitale cultuur, die allebei systemen van illusie, druk en controle weerspiegelen.
OVER EUROPALIA ESPAÑA
EUROPALIA, opgericht in 1969, is een internationaal kunstfestival dat tweejaarlijks plaatsvindt in België en telkens een ander land of thema centraal stelt. Met een rijk aanbod aan beeldende kunst, podiumkunsten, muziek, film en literatuur bevordert het festival betekenisvolle culturele uitwisseling tussen België en de deelnemende landen.
Veertig jaar na de eerste editie in 1985 presenteert EUROPALIA ESPAÑA, van 8 oktober 2025 tot 1 februari 2026, een multidisciplinair programma dat zich over heel België uitstrekt. Een dialoog tussen erfgoed en hedendaagse kunst biedt boeiende perspectieven op thema’s die ons verbinden en uitdagen.
BEELDSELECTIE
- Download hier